Leren hoe doe jij dat?

Laatst werd er aan mij gevraagd hoe leer jij nu eigenlijk? En hoe zou je willen leren? Het is goed om hier bij stil te staan want als je begrijpt hoe je leert dan kan je je makkelijker en efficiënter ontwikkelen. Daarnaast als je inzicht hebt in welke context je het beste leert dan kun je daar jouw voordeel mee doen bij het organiseren ervan.

Daarnaast krijg je een update van de laatste inzichten op dit gebied.

Leren hoe doe jij dat?

Ik laat je kennis maken met verschillende manieren van leren en daag je uit om er achter te komen hoe jij leert. Vaak wordt er gesproken van formeel en informeel leren. Leren kan op veel meer manieren! De leerstijlen van Honey en Mumford komen aan bod en de leervoorkeuren zoals deze door Manon Ruijters zijn opgesteld.

Mijn afstudeeronderzoek van jaren geleden kwam weer naar boven. Destijds heb ik onderzoek gedaan naar leerstijlen. Er zijn heel veel testen waar je leerstijlen van mensen mee kan meten, in mijn onderzoek heb ik Honey & Mumford gebruikt. Zij onderscheiden vier leerstijlen: de activist, de reflector, theoreticus en de pragmaticus.

Leerstijlen van Honey en Mumford

De vier leerstijlen van Honey en Mumford worden achtereenvolgens toegelicht.

Activist

Activisten gaan geheel op in nieuwe ervaringen, waarbij zij zich niet laten afleiden. Ze genieten van het hier en nu en zijn blij overweldigd te worden door onmiddellijke ervaringen. Ze staan open voor alles wat nieuw is en zijn niet sceptisch. Dit leidt er toe dat ze enthousiast worden over alles wat nieuw is. Hun filosofie is “ik probeer alles een keer”.

Ze neigen ertoe om eerst te doen en daarna pas over de consequenties na te denken. Hun dagen zijn gevuld met actie. Ze lossen problemen op door te “brainstormen”. Zo gauw als de opwinding over een bepaalde activiteit begint af te nemen, gaan ze op zoek naar een andere activiteit. Ze bloeien op door de uitdaging van een nieuwe ervaring, maar lijken zich te vervelen bij implementatie en lange termijn consolidatie. Het betreft gezelschapsmensen die constant bezig zijn met anderen, maar door te doen, proberen ze zich tot centrum van alle activiteit te maken (Honey & Mumford, 1992).

Reflector

Reflectors houden ervan om op de achtergrond te blijven en ervaringen te overpeinzen en vanuit verschillende invalshoeken te beschouwen. Ze verzamelen data, zowel uit de eerste hand als van anderen. Ze geven de voorkeur aan het diepgaand over de verzamelde gegevens na te denken alvorens tot conclusies te komen.

De grondige verzameling en analyse van gegevens over ervaringen en gebeurtenissen is hetgeen dat voor de reflector telt; daarom proberen ze het trekken van definitieve conclusies zo lang mogelijk uit te stellen. Het is hun filosofie om voorzichtig en op hun hoede te zijn. Het zijn nadenkende mensen die het liefst alle mogelijke opties en implicaties bezien voordat ze tot actie overgaan.

Ze geven de voorkeur aan een bijrol tijdens discussies en bijeenkomsten. Ze genieten ervan andermans acties te observeren, ze luisteren graag naar anderen en pas als ze de strekking van de discussie te pakken hebben brengen ze hun eigen standpunt naar voren. Ze stellen zich nogal “low-profile” op en hebben een licht afstandelijke, tolerante, onverstoorbare manier van doen over zich. Als ze tot actie over gaan dan maakt dat deel uit van een breder beeld dat zowel het heden als het verleden behelst, maar ook de observatie door anderen en henzelf (Honey & Mumford, 1992).

Theoreticus

Theoretici adopteren en integreren gedane observaties in complexe, maar logische solide theorieën. Ze overdenken een probleem op een logische, stap-voor-stap, wijze. Ze nemen ongelijksoortige feiten op in coherente theorieën. Ze neigen tot perfectionisme waarbij ze niet rusten tot alle zaken netjes geordend zijn. Ze houden van analyseren en synthetiseren.

Ze zijn gespitst op basisassumpties, principes, theorieën, modellen en systemen. In hun filosofie staan rationaliteit en logica hoog aangeschreven: “als het maar logisch is dan is het goed”. Vragen die ze vaak stellen zijn: “Is dit wel zinnig?”, “Hoe past dit bij dat?”, “Wat zijn de basisassumpties?”.

Ze neigen ertoe om onbevangen, analytisch en rationeel objectief te zijn; ze trachten dus om in geen enkel geval subjectief of ambigue te zijn. Ze benaderen problemen altijd op een logische wijze. Dit alles is hun “mentale uitrusting” en ze wijzen alles wat niet in dit kader past onbuigzaam af. Ze geven de voorkeur aan maximale zekerheid en voelen zich onprettig bij subjectieve oordelen, ongericht denken en alles wat ongecontroleerd geschiedt (Honey & Mumford, 1992).

Pragmaticus

Pragmatici zijn erop gebrand om ideeën, theorieën en technieken in de praktijk uit te testen. Ze gaan positief op zoek naar nieuwe ideeën en nemen de eerste de beste gelegenheid waar om met de toepassing te experimenteren.

Ze zijn het soort mensen dat na een managementcursus overloopt van nieuwe ideeën die ze in de praktijk willen uitproberen. Ze houden ervan om voortgang te maken en reageren snel en met vertrouwen op aansprekende ideeën.

Ze lijken ongeduldig te worden van steeds terugkerende discussies en van discussies zonder een duidelijk eindpunt. Het zijn praktische mensen die met beide benen op de grond staan. Ze houden van het oplossen van problemen en het nemen van praktische beslissingen.

Problemen en mogelijkheden zien ze als een uitdaging. Hun filosofie is: “Er is altijd een nog betere manier” en “Als het werkt dan is het goed” (Honey & Mumford, 1992).

Bij mij kwam er heel duidelijk uit dat ik een activist ben. Ik leer door te doen, door te ervaren.

Leervoorkeuren indeling door Manon Ruijters

Manon Ruijters heeft een indeling gemaakt hoe je inzicht krijgt in de verschillende leervoorkeuren. Deze zijn: kennis verwerven, kunst afkijken, participeren, oefenen en ontdekken.

Kennis verwerven

Alhoewel veel begeleiders en docenten op zoek zijn naar manieren om theorie dichter bij de praktijk te brengen en uit de greep van het klassikale systeem te komen, zijn er ook mensen met juist een grote voorkeur voor overdracht van kennis.

Zij hechten aan onderwijs verzorgd door ‘vakmensen’, docenten die hun vak goed beheersen. Of zij verdiepen zich graag in vakkennis en zijn thuis te vinden met een boek op de bank. Kennis speelt dus een belangrijke rol bij leren.

Kunst afkijken

Leren wordt vaak geassocieerd met rust en veiligheid. Kunst afkijken floreert echter onder spanning. Voor deze lerenden is de dagelijkse praktijk de beste leeromgeving en die is hectisch, vrij onvoorspelbaar en constant in beweging. Ze leren door goed te observeren en van anderen te horen wat werkt. Ze analyseren wat wel en niet tot succes leidt en wat bruikbaar is, en passen dat zelf toe. Deze lerenden raken niet gemotiveerd door een spel- of oefensituatie, ze ervaren dit al snel als ‘kinderspel’. De uitspraak ‘van fouten kun je leren’ is aan hen niet echt besteed.

Participeren

Leren is in het verleden vaak gezien als een individueel proces. Steeds vaker wordt echter de sociale kant van het leren onderstreept. Leren doe je met en van elkaar. Kennis is niet iets objectiefs, iedereen heeft zijn eigen betekenis; door erover te praten kom je tot een gezamenlijke betekenis.

Mensen die juist samen met anderen goed tot leren komen, willen graag ‘sparren’ om eigen ideeën helder te krijgen en aan te scherpen. Je wordt gedwongen om iets onder woorden te brengen. Bij participeren word je gevoed door reacties en ideeën van anderen.

Oefenen

Oefenen is naast kennis verwerven wellicht de bekendste leercontext. Uitgangspunt is een omgeving die veilig genoeg is om fouten te mogen en durven maken. En een beperkte mate van complexiteit, zodat je je aandacht kunt richten op wat je nog moet leren. Bovendien moet er voldoende rust zijn om te kunnen komen tot reflectie. Belangrijk is dat er iemand naast staat die het leren kan begeleiden, situaties kan vereenvoudigen, op dingen kan wijzen of juist iets kan aanreiken wat je weer een stap verder brengt. Fouten vormen een bron van informatie om van te leren.

Ontdekken

In het diepe springen: Ontdekkend leren gaat ervan uit dat leven en leren synoniemen zijn. Leren doe je continu, niet alleen tijdens een opleiding. Niet leren bestaat niet. Dit bewustzijn maakt dat er veel geleerd wordt uit de dagelijkse gang van zaken en de onverwachte gebeurtenissen die zich voordoen. Leren in een officiële leersituatie (zoals een opleiding of workshop) is vaak te beperkend, te voor gestructureerd.

Deze lerenden zoeken graag hun eigen weg. Dit is niet noodzakelijkerwijs de meest efficiënte weg, maar wel de meest interessante. Of het nu gaat om
het willen bouwen en de drang naar creativiteit, of de kritische blik, centraal staat het zelf willen uitvinden.

Mijn leervoorkeur is verwacht ik een combinatie tussen de laatste drie (participeren, oefenen en ontdekken).

Update leerstijlen

Tesia Marshik deed onderzoek naar leerstijlen. Zij is van mening dat leerstijlen niet bestaan. Zij wil de mythe van leerstijlen ontmaskeren. Volgens haar is het geloof in leerstijlen problematisch. 

In de onderstaande TEDx doet zij haar verhaal.

Tja daar sta je dan met je afstudeeronderzoek. Ik ben benieuwd hoe jij leert. Hoe sta jij tegenover leerstijlen?

Leren hoe doe jij dat?

Als je dit artikel waardevol vindt help dan mee dit te verspreiden door het te delen met andere professionals. Dit kan door middel van de social media knoppen.